آنچه در نخستین دورهی جشنوارهی مهر گذشت
نخستین جشنوارهی مهر بههمت خانهی فرهنگ و هنر «مهر و ماه» از سوم تا یازدهم اکتبر ۲۰۲۴ در دبی برگزار شد و هنرمندان فارسی زبان آثار خود را از سراسر دنیا به دبیرخانهی جشنواره ارسال کردند. داوری آثار برعهدهی هنرمندان صاحبنام اهل ایران و افغانستان بود که برگزیدگان هر حوزه را مشخص کردند و جوایز برگزیدگان را در شب یازدهم اکتبر در هتل «دوسیتتانی» اهدا کردند. تئاتر، فیلم کوتاه، شعر، عکس و موسیقی نواحی و اقوام حوزههای هنری متفاوتی بودند که در نخستین جشنوارهی مهر به آنها پرداخته شد و یک هفتهی رویایی را برای مخاطبان خانهی فرهنگ و هنر «مهر و ماه» ساختند.
گزارشی از بخش تئاتر
بخش تئاتر جشنوارهی مهر با تکیه بر کلاسهای نمایشنامهنویسی محمد رحمانیان در خانهی فرهنگ و هنر «مهر و ماه» برگزار شد. بهاینترتیب که برترین نمایشنامههای این کلاس بهعنوان متن نمایشی در اختیار گروهها قرار گرفت و ده گروه نمایشی برای اجرا در جشنواره شرکت کردند. از میان این ده گروه، هشت گروه به مرحلهی اجرای اثر در مقابل داوران رسیدند. مهتاب نصیرپور، حمید پورآذری و پانتهآ بهرام داوران بخش تئاتر جشنواره بودند که این هشت اثر را داوری و برگزیدگان جشنواره را در شب اختتامیه معرفی کردند.
طبق شیوهنامهی اجرایی جشنواره برای بخش تئاتر، گروه اجراکننده باید زمان نمایش را بین ۱۵ دقیقه تا ۴۰ دقیقه درنظر میگرفتند و استفاده از صداهای ضبطشده نیز آزاد بود. فیلم این اجراها باید تا ۲۵ شهریورماه به دبیرخانهی جشنواره ارسال میشد و هشت اثر نهایی از ۱۲ تا ۱۴ مهر ماه معرفی شدند.
نمایشهای «یک تکان ساده و کوچک» نوشتهی نرگس کاشانی به کارگردانی نگین مهدیزاده، «در عصر ایستایی» با نویسندگی و کارگردانی بهرنگ اصفیا، «مزامیر جنون» نوشتهی پگاه جوادپور به کارگردانی بهار جوادپور و «بیخواب در پراگ» نوشتهی هیلا صدیقی و به کارگردانی مزدک علیآبادی نمایشهایی بودند که در شب نخست تئاتری جشنواره روی صحنه رفتند. در شب دوم، نمایشهای «یک تکان ساده و کوچک» به نویسندگی و کارگردانی نرگس کاشانی، «شاعر کولی» نوشتهی علی تیزپا و به کارگردانی مجید سرنیزاده، «مزامیر جنون» به نویسندگی و کارگردانی پگاه جوادپور و «از سلالهی درختان» نوشتهی شبنم بهوار و به کارگردانی راحیل زمانی اجرا شدند. از آنجایی که نمایشنامههای این آثار از نمایشنامههای برگزیدهی کلاسها بودند موضوع محوری نمایشنامهها پیشگویی زندگی یک فرد مشهور بود.
در مراسم اختتامیهی جشنواره، دو تقدیر در بخش بازیگری بانوان انجام شد؛ تقدیر از راحیل زمانی برای بازی در نمایش «یک تکان ساده و کوچک» و تقدیر از شینا صدیقی برای بازی در نمایش «بیخواب در پراگ». تندیس بهترین بازیگر زن این جشنواره به مریم عابدی برای بازی در نمایش «از سلالهی درختان» اهدا شد. در بخش بازیگری مرد نیز دو تقدیر انجام شد؛ تقدیر از پوریا صادقپور برای بازی در نمایش «مزامیر جنون» و تقدیر از محمد شاکری برای بازی در نمایش «یك تكان ساده و كوچك». در بخش بهترین بازیگر مرد، تندیس جشنواره به سپهر وکیلی برای بازی در نمایش «بیخواب در پراگ» رسید. در بخش کارگردانی نیز دو تقدیر صورت گرفت؛ تقدیر از نرگس کاشانی برای کارگردانی «یک تکان ساده و کوچک» و تقدیر از بهار جوادپور برای کارگردانی «مزامیر جنون». تندیس بهترین کارگردانی به مزدک علیآبادی برای نمایش «بیخواب در پراگ» اهدا شد.
گزارشی از بخش فیلم کوتاه
بخش فیلم کوتاه جشنوارهی مهر به دو موضوع اختصاص داشت؛ شهر من و مهاجرت. فیلمهای ارسالی به دبیرخانهی جشنواره باید از قوانینی پیروی میکردند ازجمله مدت زمان فیلم. طبق قوانین جشنواره تفاوتی بین دوربین حرفهای فیلمبرداری یا گوشی موبایل نبود و میتوانستند بهصورت رنگی یا سیاه و سفید باشند. در بخش فیلمهای کوتاه ۴۳ فیلم کوتاه از ۴۳ کارگردان به دبیرخانهی جشنواره ارسال شد که ۱۲ فیلم برای اکران در جشنواره و بررسی داوران انتخاب شدند. از این میان، ۴ فیلم به مرحلهی نهایی راه یافتند. داوران بخش فیلم کوتاه سینماگرانی با تخصصهای متنوع بودند و مجتبی میرتهماسب، تورج اصلانی، پانتهآ بهرام، روزبه کافی و صدیق برمک اعضای هیئت داوران بخش فیلم کوتاه نخستین جشنوارهی مهر بودند.
فیلمهای «کژال» به کارگردانی علی اظهری، «تعلیق» به کارگردانی امیر احمدی، «یک تکه جان» به کارگردانی ایرج عباسی، «قشم» به کارگردانی منصور وحدانی و اصغر بشارتی، «جنرال سرویس» به کارگردانی حسین جمالی، «پرتال» به کارگردانی مهیار یاور، «خاک» به کارگردانی امیر حسینی و سینا تبیان، «دایرهی امن» به کارگردانی ندا زمانی و علی زمانی، «حذاء» به کارگردانی اجمل فیضی، «سلام آنا» به کارگردانی محمدحسین سلیمانیفرد، «خانه» به کارگردانی زهرا امیریفرد و «خیالات» به کارگردانی سپهر قشمی فیلمهای راهیافته به جشنواره بودند که در یک شب به نمایش درآمدند.
برگزیدگان این بخش در شب اختتامیه معرفی شدند. هیئت داوران جشنواره به این نتیجه رسیدند که فیلمها را با توجه به موضوعشان موردبررسی قرار دهند و بهاینترتیب فیلم «جنرال سرویس» به کارگردانی حسین جمالی جایزهی بهترین فیلم جشنواره با موضوع شهر من را از آن خود کرد و فیلم «کژال» بهعنوان بهترین فیلم جشنواره با موضوع مهاجرت انتخاب شد. جایزهی تقدیری بهترین فیلم به «حذاء» به کارگردانی اجمل فیضی از کشور افغانستان اهدا شد و بهترین فیلم جشنواره درمجموع هر دو موضوع به «پرتال» به کارگردانی مهیار یاور رسید.
گزارشی از بخش عکس
نخستین جشنوارهی مهر در بخش عکاسی بازخوردی فراتر از انتظار در میان عکاسان داشت و درمجموع ۱۵۰۰ عکس از ۱۵۹ عکاس به دبیرخانهی جشنواره ارسال شد. در این بخش و پس از مشورت با هیئتداوران تیم برگزاری به این نتیجه رسیدند که موضوع شهر من، موضوعی مناسبتر برای عکاسی است و موضوع مهاجرت میتواند بهعنوان زیرشاخهای از موضوع قرار گیرد.
ازمیان عکسهای این بخش، پنجاه تصویر برای نمایش در گالری مهر و ماه انتخاب شد و هیئت داوران این بخش به بررسی عکسها پرداختند. سیفالله صمدیان، نادر داوودی، فرشاد عسگری کیا، امیرمسعود اقاربپرست، مازیار خلیقی داوران این بخش از جشنواره بودند. در بخش عکاسی داوران جشنواره به این نتیجه رسیدند که از دو عکس تقدیر شود و سه عکس نیز مقامهای اول تا سوم را کسب کند. محسن کابلی و اصغر بشارتی مقامهای تقدیری را کسب کردند و علی نجاتبخش، افرا شهباززاده و بابک کنعانی بهترتیب جایزههای اول تا سوم را بهدست آوردند.
گزارشی از بخش موسیقی نواحی و اقوام
تعداد گروههای شرکتکننده در بخش موسیقی نواحی و اقوام به ۱۲۳ گروه میرسید اما ۷۹ گروه به مرحلهی داوری نهایی رسیدند. در پایان این بررسیها سه گروه موفق شدند تا اجرای خود را به شبهای موسیقی جشنواره برسانند. گروههای «ایز»، «سنه» و «ریژوان». اجرای این سه گروه ازسوی داوران بخش موسیقی موردبررسی قرار گرفت و اردشیر کامکار، فرج علیپور، محمدمهدی گورنگی، علی قمصری، مهدیه محمدخانی و مریم قرهسو تصمیم گرفتند تا دو گروه «ایز» به سرپرستی پارسا خائف و «سنه» به سرپرستی فراز معروفی را بهعنوان رتبهی اول مشترک انتخاب کنند. گروه «ریژوان» به سرپرستی محمدرضا دزفولیان نیز بهعنوان رتبهی دوم انتخاب شد.
گزارشی از بخش غذا
روزهای یکشنبه در مهر و ماه، روز غذاست و از آنجایی که جشنوارهی ایرانی در دبی بدون غذاهای اقوام مختلف محلی از اعراب ندارد یک روز از جشنواره نیز به فستیوال غذاهای ایرانی اختصاص داشت. داوران اصلی این بخش حضاری بودند که در روز یکشنبه خود را به سالن کافه-رستوران مهر و ماه رساندند. سه آشپز حرفهای مهر و ماه به مدت چهار روز درحال آمادهسازی غذاها بودند و غذاها، دسرها، سالادها، مزهها و پیشغذاها و همچنین نوشیدنیهای استانهای مختلف را سرو کردند. درمجموع 20 غذای اصلی و 6 پیشغذا و سالاد در این روز روی میزها قرار گرفت.
کوفته تبریزی و خورشت هویج از استان آذربایجان شرقی، خورشت ارومیه از آذربایجان غربی، کاله جوش، تاس کباب و خورشت به از اصفهان، کلانه از کردستان، خورشت خلال بادام از کرمانشاه، خورشت انار از مازندران، میرزا قاسمی و باقالی قاتق از گیلان، کلمپلو از شیراز، بزقرمه از کرمان، قیمه نثار از قزوین، قرمه سبزی از تهران، قلیه ماهی از خوزستان، زرشک پلو از کاشان، دوغ پا از سیستان و بلوچستان، شله مشهدی از مشهد و قابلی پلو از افغانستان در این روز ارائه شد.
گزارشی از برندهای ایرانی
طبقهی اول خانهی فرهنگ و هنر مهر وماه در طول جشنواره میزبان کسبوکارهای متفاوت ایرانی بود؛ هنرمندانی که هنرشان را به کسبوکاری متفاوت تبدیل کرده بودند و در کنار جشنواره حضور داشتند. محصولات این کسبوکارها در جشنواره به نمایش گذاشته شد و امکان خریداری از این برندها نیز فراهم شده بود. نکتهی مهمی که درحاشیهی این بخش میتوان گفت؛ نقش موثر برندهای ایرانی مستقر در دبی در برگزاری جشنواره است. درحقیقت برخی کسبوکارهای ایرانی مستقر در دبی بهعنوان اسپانسر در جشنواره حضور داشتند و فرصت برگزاری جشنواره را برخی از همین کسبوکارها فراهم کرده بودند.